هدف این پژوهش بررسی اثر سطوح آبیاری بر عملکرد دانه و WUE ارقام مختلف کلزا در شرایط اقلیمی پایه و آینده استان خوزستان بود. برای این منظور، از مدل APSIM بهمنظور شبیهسازی و بررسی واکنش سه رقم کلزا شامل Hyola401، Hyola308 و RGS003 به پنج سطح آبیاری (FC50، FC60، FC70، FC80 و FC90) در قالب سه سناریوی اقلیمی SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 استفاده شد. دادههای اقلیمی دوره پایه از سازمان هواشناسی کشور جمعآوری شد و برای تولید دادههای اقلیمی آینده از نرمافزار LARS-WG نسخه 8 استفاده شد. نتایج نشان داد در دوره پایه، رقم Hyola401 توانست بیشنه عملکرد دانه را در تیمار FC90 (بهطور میانگین 4631 کیلوگرم در هکتار) بهطور میانگین در سراسر مناطق بدست آورد. بیشینه WUE را رقم Hyola401 و FC50 (1/1 کیلوگرم بر مترمکعب) در منطقه ایذه داشت. تحلیل رگرسیون نشان داد رابطه منفی و معنیداری میان عملکرد دانه و میانگین دما در طول فصل رشد (R2= 0.68؛ p-value<0.05) وجود داشت. در دوره آینده، میانگین دما نسبت به پایه 53/1 درجه سانتیگراد افزایش و طول دوره رشد حدود 5 درصد کاهش یافت که منجر به کاهش عملکرد و WUE در بیشتر مناطق شد. بهعنوان مثال در شهرستان ایذه، بهبود جزئی عملکرد در رقم RGS003 و آبیاریهای FC50 و FC60 (به ترتیب 65/0 و 34/0 درصد) تحت سناریوی SSP1-2.6 مشاهده شد و در منطقه شوشتر، بهبود عملکرد مربوط به رقم Hyola401 تحت تمامی سناریوها و تیمارهای آبیاری بود، که افزایش عملکردی از 5/2 تا 17 درصد نشان داد که ناشی از اثرات مثبت دی اکسید کربن بود. بهطور کلی، نتایج نشان داد که در مناطق گرم و تحت سناریوهای آینده، استفاده از تیمارهای پرآب (FC90) به دلیل افزایش ETc و کاهش WUE توجیهپذیر نیست. در مقابل، تیمارهای میانی (FC60–70) همراه با ارقام Hyola401 و Hyola308 میتوانند بهترین توازن بین عملکرد و WUE را برقرار کنند. این یافتهها اهمیت مدیریت انعطافپذیر آبیاری و انتخاب رقم مناسب را برای پایداری تولید کلزا در شرایط آینده اقلیمی تأیید میکنند.
سهیل نژاد, عبدالمجید و رحیمی مقدم, سجاد . (1404). ارزیابی تأثیر تغییرات اقلیمی و مدیریت آبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب ارقام کلزا در استان خوزستان. مدل سازی و مدیریت آب و خاک, (), -. doi: 10.22098/mmws.2025.18649.1708
MLA
سهیل نژاد, عبدالمجید , و رحیمی مقدم, سجاد . "ارزیابی تأثیر تغییرات اقلیمی و مدیریت آبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب ارقام کلزا در استان خوزستان", مدل سازی و مدیریت آب و خاک, , , 1404, -. doi: 10.22098/mmws.2025.18649.1708
HARVARD
سهیل نژاد, عبدالمجید, رحیمی مقدم, سجاد. (1404). 'ارزیابی تأثیر تغییرات اقلیمی و مدیریت آبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب ارقام کلزا در استان خوزستان', مدل سازی و مدیریت آب و خاک, (), pp. -. doi: 10.22098/mmws.2025.18649.1708
CHICAGO
عبدالمجید سهیل نژاد و سجاد رحیمی مقدم, "ارزیابی تأثیر تغییرات اقلیمی و مدیریت آبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب ارقام کلزا در استان خوزستان," مدل سازی و مدیریت آب و خاک, (1404): -, doi: 10.22098/mmws.2025.18649.1708
VANCOUVER
سهیل نژاد, عبدالمجید, رحیمی مقدم, سجاد. ارزیابی تأثیر تغییرات اقلیمی و مدیریت آبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب ارقام کلزا در استان خوزستان. مدل سازی و مدیریت آب و خاک, 1404; (): -. doi: 10.22098/mmws.2025.18649.1708
)