تأثیر هیدروکسید دوگانه لایه‌ای (LDH) اصلاح‌شده با بایوچار بر جذب فلزات سنگین شیرابه محل دفن پسماند و فاضلاب صنعتی توسط گیاه ریحان

عمادی, سید مصطفی; بهمنیار, محمد علی; عمادی بالادهی, سید مصطفی

doi:10.22098/mmws.2024.15824.1497

تأثیر هیدروکسید دوگانه لایه‌ای (LDH) اصلاح‌شده با بایوچار بر جذب فلزات سنگین شیرابه محل دفن پسماند و فاضلاب صنعتی توسط گیاه ریحان

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه علوم ومهندسی خاک، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

² استاد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

³ دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

10.22098/mmws.2024.15824.1497

چکیده

آلودگی فلزات سنگین به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین معضلات زیست محیطی عصر کنونی مطرح است. ورود این فلزات به بدن انسان عمدتاً از طریق مصرف مواد غذایی و سبزیجات آلوده به فلزات صورت می‌گیرد. بنابراین لازم است با به‌کارگیری روش‌های مقرون به‌صرفه و آسان، آلودگی‌های خاک شناسایی و رفع شوند تا از انتقال این عناصر به زنجیره غذایی جلوگیری شود. هدف از این تحقیق نیز بررسی اثر هیدروکسید دوگانه لایه‌ای اصلاح‌نشده (LDH) و اصلاح‌شده با بایوچار (BCLDH) بر جذب فلزات سنگین سرب، کادمیوم، نیکل و روی توسط ریحان در طی آبیاری با شیرابه پسماند و فاضلاب صنعتی تصفیه‌نشده بود. طرح آماری مورد استفاده اسپلیت پلات در طرح پایه کاملاً تصادفی بوده که فاکتور اصلی نوع آب آبیاری (شیرابه پسماند و فاضلاب صنعتی) بوده و فاکتور فرعی نیز اصلاح‌کننده‌های LDH و BCLDH در سه سطح 0.25%، 0.5% و 1% بوده‌اند. نتایج نشان داد اصلاح‌کننده‌های فوق سبب افزایش pH خاک تا 7.8 واحد در بیش‌ترین مقدار شد. همچنین کاهش میزان فلزات سنگین سرب، کادمیوم و نیکل در خاک، سرب نیکل و روی در ریشه و اندام هوایی در ریحان آبیاری‌شده با شیرابه پسماند مشاهده شد. به این ترتیب بیش‌ترین میزان کاهش فلزات در اندام هوایی در آبیاری شیرابه پسماند در تیمار یک درصد BCLDH رخ داد که به‌ترتیب کاهش 75.5%، 62% و 36.4% سرب، نیکل و روی را منجر شد. اما اصلاح‌کننده‌های استفاده شده در آبیاری فاضلاب صنعتی کارایی نداشتند که نشان‌دهنده این موضوع است که این نانومواد در آلودگی پایین بازدهی مطلوب ندارند. براساس نتایج بدست آمده، کاربرد BCLDH به‌دلیل کارایی بالاتر در کاهش جذب فلزات سنگین برای رشد ایمن‌تر سبزیجات در طی آبیاری با آب‌های نامتعارف پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها