جذب نیترات از محلول آبی توسط زغال‌زیستی و زغال‌زیستی پوشش‌دار آهن

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد/ گروه علوم خاک، دانشکدة علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

2 دانشیار/ گروه علوم خاک، دانشکدة علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

3 استادیار/ گروه علوم خاک، دانشکدة علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

4 استاد/ گروه علوم خاک، دانشکدةه علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

چکیده

در حال حاضر بسیاری از کشورها از جمله ایران با مشکل بالا بودن غلظت نیترات در آب آشامیدنی مواجه هستند، که مهم‌ترین علت آن ورود رواناب‌های کشاورزی و فاضلاب‌های شهری و صنعتی به منابع آبی به‌خصوص آب‌های زیرزمینی است. اگر غلظت نیترات در آب آشامیدنی بیش از حد مجاز باشد (50 میلی‌گرم بر لیتر)، باعث ایجاد سمیت در آب می‌شود. تاکنون روش‌های مختلفی برای حذف نیترات مطرح شده است، که اکثر آن‌ها، پرهزینه است. بنابراین، هدف از این مطالعه استفاده از زغال‌زیستی به‌عنوان جاذب ارزان قیمت جهت حذف نیترات از منابع آبی است. در این پژوهش از چهار نوع مادة خام کاه و پوستة برنج، باگاس نیشکر و خرده چوب نراد استفاده شد و زغال‌زیستی در دو شرایط دمایی 300 و 600 درجة سانتی‌گراد تولید شد. برای تعیین بهترین جاذب با حداکثر مقدار جذب نیترات، ابتدا تمام جاذب‌ها در یک زمان ثابت (60 دقیقه) با غلظت اولیة 50 میلی‌گرم بر لیتر محلول نیترات تماس داده شد، سپس آزمایش‌های سینتیک جهت تعیین زمان تعادل، pH بهینه و مقدار جاذب انجام گرفت. پس از تعیین جاذب با حداکثر جذب و شرایط بهینه، جاذب مورد نظر با کلریدآهن پوشش داده شد. ایزوترم‌های جذب نیترات توسط بهترین زغال‌زیستی تعیین شد. نتایج نشان داد که از بین زغال‌زیستی موجود، کاه برنج در دمای 300 درجة سانتی‌گراد بیش‌ترین توانایی جذب نیترات را داشت. حداکثر جذب نیترات با غلظت اولیة 50 میلی‌گرم بر لیتر در زمان تعادل 90 دقیقه، pH بهینه هفت و جرم جاذب 25/1 گرم بر لیتر، 23580 گرم بر کیلوگرم به‌دست آمد. هم‌چنین، فرآیند جذب نیترات، زغال‌زیستی کاه برنج 300 درجة سانتی‌گراد و زغال‌زیستی کاه برنج 300 درجة سانتی‌گراد پوشش‌دار آهن با مدل خطی ایزوترم لانگمویر مطابقت داشت. حداکثر ظرفیت جذب نیترات برای دو تیمار زغال‌زیستی کاه برنج و زغال‌زیستی کاه برنج پوشش‌دار آهن، به‌ترتیب 16/38، 66/43، میلی‌‌گرم بر گرم به‌دست آمد. بر مبنای نتایج حاصل، می‌توان اظهار نمود که پوشش‌دار کردن زغال‌زیستی با آهن به‌دلیل داشتن بار مثبت، مانند پل روی سطح زغال‌زیستی با بار منفی قرار گرفته، در نتیجه جذب نیترات را روی سطح زغال‌زیستی افزایش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات