مقایسه توانایی توابع درونیابی اسپیلاین و بزیر در مدلسازی تبخیر-تعرق مرجع با استفاده از دادههای تصاویر ماهوارهای

امیرذهنی, پرستو; صمدیان فرد, سعید; ناظمی, امیرحسین; صدرالدینی, علی اشرف

doi:10.22098/mmws.2024.14618.1419

مقایسه توانایی توابع درونیابی اسپیلاین و بزیر در مدلسازی تبخیر-تعرق مرجع با استفاده از دادههای تصاویر ماهوارهای

نوع مقاله : مطالعه موردی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

² دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

³ استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

10.22098/mmws.2024.14618.1419

چکیده

تبخیر-تعرق مرجع (ET0) یکی از مهمترین پارامترها در مدیریت و برنامهریزی دقیقتر منابع آب است که بررسی آن، امکان مدل‌سازی و پیشبینی را فراهم میکند. تصاویر ماهوارهای منبع ارزشمند ولی با فواصل چندین روزه برای جبران کمبود اطلاعات هواشناسی هستند. در این پژوهش، جهت ریز مقیاس سازی این داده‌های ماهوارهای، دو روش درونیابی اسپیلاین (S) و بزیر (B) پیشنهاد شده‌اند. با این توابع، دادههای چند روزه تصاویر ماهوارهای شامل دمای سطح زمین، شاخص سطح برگ و شاخص تفاضل نرمال شده پوشش گیاهی، به دادههای روزانه تبدیل شدند و کاربرد الگوریتم جنگل تصادفی (RF)، تبخیر-تعرق مرجع روزانه تخمین زده شد. نتایج حاصل نشان داد که دقت تخمین تبخیر-تعرق مرجع در ایستگاه تبریز در مدلهای S-RF-10، B-RF-14 و در اردبیل با تلفیق پارامترهای هواشناسی و ماهوارهای به مقادیر حاصل از روش فائو پنمن-مانتیث نزدیکتر بود. علاوه بر این، تحلیل آماری پارامترهای خطای مدل S-RF-10 در تبریز (988/0=R2، 364 /0=RMSE، 987/0=NS) و مدل B-RF-14 (988/0=R2، 364 /0=RMSE، 987/0=NS)، در اردبیل مدل S-RF-9 (933/0=R2، 43/0=RMSE، 952/0=NS) و B- RF-12 (953/0=R2، 459 /0=RMSE، 946/0=NS) نشان دادند که در صورت استفاده از تمای داده‌های هواشناسی و ماهواره‌ای هر دو روش نتایج نزدیک به هم دارند ولی در صورت کاهش اطلاعات ورودی، روش درونیابی اسپیلاین نسبت به بزیر دقت بالاتری در ریز مقیاس سازی جهت برآورد تبخیر-تعرق مرجع روزانه دارد. در انتها یافتههای تحقیق نشان داد که با استفاده از روش درونیابی اسپیلاین، بریز و کاربرد روش جنگل تصادفی میتوان مقادیر تبخیر– تعرق روزانه را با دقت قابل قبولی تخمین زد.

کلیدواژه‌ها