برآورد رطوبت خاک با استفاده از شاخص‌های پوشش گیاهی، دمای سطح خاک در اراضی کشاورزی و شوره زار دشت قزوین

فخار, محدثه السادات; نظری, بیژن

doi:10.22098/mmws.2024.14569.1416

برآورد رطوبت خاک با استفاده از شاخص‌های پوشش گیاهی، دمای سطح خاک در اراضی کشاورزی و شوره زار دشت قزوین

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

² دانشیار، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

10.22098/mmws.2024.14569.1416

چکیده

بررسی رطوبت خاک در مناطق خشک و شور با استفاده از سنجش از دور در بهبود مدیریت منابع آب و کشاورزی این مناطق مفید است. در این پژوهش به بررسی رطوبت خاک در اراضی کشاورزی و شوره‌زار دشت قزوین بر اساس اطلاعات دو سنجندة لندست-8 و سنتینل-2 پرداخته شد. به‌همین منظور، در ابتدا 23 نمونة رطوبت خاک از اراضی مختلف در منطقة در دی‌ماه 1401جمع‌آوری شدند. سپس بر اساس شاخص‌های پوشش گیاهی و شاخص دمای سطح زمین میزان رطوبت خاک بررسی شد. به‌منظور بررسی میان پارامتر‌های اندازه‌گیری شده در اراضی و شاخص‌های برآورد شده توسط هر سنجنده همبستگی میان هر یک از شاخص‌ها و مقادیر رطوبت خاک با یک‌دیگر مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد همبستگی میان شاخص‌های پوشش گیاهی در سنجندة سنتیل-2 بالاتر از سنجندة لندست-8 است. به‌طوری‌که شاخص‌ نرمال شدة تفاوت پوشش گیاهی NDVI، شاخص پوشش گیاهی تعدیل شده SAVI و شاخص تفاضلی نرمال شدة کشاورزی NDTI با میزان رطوبت خاک از همبستگی بالایی برخوردار بوده و شاخص NDTI با میزان همبستگی 84/0، بالاترین میزان همبستگی را با رطوبت خاک نشان داد. در ادامه براساس شاخص‌هایی که بیش‌ترین میزان همبستگی را داشتند به تهیة مدل رگرسیونی رطوبت خاک پرداخته شد که نتایج نشان داد مدل رگرسیونی حاصل از شاخص دمای سطح زمین LST و NDTI سنجندة لندست-8 با مقدار ضریب تعیین 81/0 و درصد سوگیری 27/0 بیش‌ترین دقت را داشته است. لذا استفاده از مدل‌های رطوبت خاک بر اساس سنجش از دور می‌تواند جایگزین مناسب و مقرون به‌صرفه‌ای در بررسی رطوبت خاک در اراضی مختلف باشد.

کلیدواژه‌ها