TY - JOUR ID - 1941 TI - برآورد و ارزیابی الگوریتم توازن انرژی برای سطح از تصاویر ماهواره لندست 5 در تعیین نیاز آبی و بهره‌وری آب محصول چغندرقند با استفاده از داده‌های لایسیمتر JO - مدل سازی و مدیریت آب و خاک JA - MMWS LA - fa SN - AU - مرشدی, علی AU - ابراهیمی پاک, نیازعلی AU - حسینی بروجنی, بهروز AD - استادیار/ گروه تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران AD - دانشیار/ بخش آبیاری و فیزیک خاک، مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،کرج، ایران AD - کارشناس/ مرکز تحقیقات هواشناسی کشاورزی فرخشهر، شهرکرد، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 3 IS - 2 SP - 251 EP - 268 KW - تبخیر-تعرق KW - چغندرقند KW - سبال KW - لایسیمتر KW - لندست DO - 10.22098/mmws.2022.11861.1181 N2 - به منظور استفاده بهینه از منابع آب، دانستن مقدار آب لازم برای تولید اقتصادی محصول از اهمیت خاصی برخوردار است. تعیین نیاز آبی گیاهان مخصوصاً تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه به روش‌های مستقیم و در اقلیم‌های متفاوت برای گیاهان زراعی و باغی از راهبردهای اساسی هر منطقه بوده و مبنای برنامه‌ریزی برای استفاده از منابع آب و آبیاری گیاهان است. تبخیر و تعرق فرآیندی است شامل دو بخش تبخیر (بخارشدن آب از سطح خاک و پوشش گیاهی و آب‌های سطحی) و تعرق (بخارشدن آب از اندام گیاهان در اثر فعالیت‌های فیزیولوژی گیاه). هدف از برآورد تبخیر و تعرق، تعیین نیاز آبی گیاه، برنامه‌ریزی آبیاری و ارزیابی حساسیت عملکرد گیاهان نسبت به کمبود آب در مراحل مختلف رشد گیاه است که یکی از عوامل مهم در چرخه‌ی هیدرولوژی و از جمله عوامل تعیین کننده معادلات انرژی در سطح زمین و توازن آب می‌باشد. اغلب روش‌های زمینی از اندازه‌گیری نقطه‌ای برای تخمین تبخیر و تعرق استفاده می‌کنند. سنجش از دور این قابلیت را دارد تا مقدار تبخیر و تعرق را تخمین زده و توزیع مکانی آن را مورد بررسی قرار دهد. در این پژوهش، از تصاویر ماهواره‌ی لندست 5  برای برآورد تبخیر و تعرق روزانه گیاه چغندرقند، در شهرکرد، واقع در استان  چهارمحال و بختیاری، با استفاده از مدل سبال، در 25 تاریخ گذر ماهواره لندست 5 استفاده گردید. اعتبارسنجی کارایی مدل سبال با استفاده از تصاویر لندست 5 نسبت به نتایج لایسیمتری انجام شد و نتایج حاکی از آن بود که الگوریتم سبال با ضریب تبیینR2=0.9889  در بازه زمانی روزانه و ضریب تبیین R2=0.9318 در بازه زمانی ماهانه بود و در مجموع همبستگی و تطابق خوب و مناسبی را با نتایج آزمایش لایسیمتری داشته و نتایجی مشابه این روش را تخمین زده است. بطور کلی، نتایج پژوهش نشان داد که الگوریتم توازن انرژی برای سطح یا سبال به عنوان یکی از الگوریتم‌های پرکاربرد سنجش‌ از دور در برآورد تبخیر و تعرق گیاه، از قابلیت ویژه‌ای برخوردار است. UR - https://mmws.uma.ac.ir/article_1941.html L1 - https://mmws.uma.ac.ir/article_1941_e94db41a2bcede482c74d9692efcd053.pdf ER -