%0 Journal Article %T تأثیر تغییرات شوری و روش آبیاری بر رشد محصولات گل‌محمدی و چای‌ترش در دشت سیستان %J مدل سازی و مدیریت آب و خاک %I دانشگاه محقق اردبیلی %Z 2783-2546 %A جهان تیغ, منصور %A جهان تیغ, معین %A دهمرده, خداداد %A بیات, رضا %D 2023 %\ 01/19/2023 %V 3 %N 4 %P 181-191 %! تأثیر تغییرات شوری و روش آبیاری بر رشد محصولات گل‌محمدی و چای‌ترش در دشت سیستان %K آبیاری سفالی %K آب شور %K ریشه گیاه %K تبخیر خاک %K ذخیره رطوبت %R 10.22098/mmws.2023.12061.1199 %X سیستان به‌دلیل نداشتن سفره آب زیرزمینی و وابستگی به آب رودخانه هیرمند در افغانستان با بحران بی‌آبی همراه است. ولی دارای آب زیرسطحی شور است که استفاده از آن در بهبود وضعیت منطقه مؤثر است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تغییرات شوری و روش آبیاری بر رشد محصولات گل‌محمدی و چای‌ترش بوده است. با انتخاب 36 واحد‌ آزمایشی و در مرکز هر یک، چاله‌هایی به قطر 50 و عمق60 سانتی‌متر حفر شد. تیمارهای پژوهش شامل روش آبیاری (سفالی و قطره‌ای)، سطح شوری (شوری تا1200، شوری تا2200 و شوری تا 3200 میکرو موس بر سانتی‌متر مربع) و نوع گیاه (گل‌محمدی و چای‌ترش) است. این پژوهش در غالب طرح بلوک تصادفی با سه تکرار در ایستگاه کشاورزی زهک اجرا شد. گیاه گل‌محمدی به‌صورت نهال گلدانی و بذر چای ترش در گلخانه کاشته شد. در ابتدا، ماهانه 10 لیتر آب در اختیار گیاه قرار گرفت. ارتفاع رشد، تاج ‌پوشش، قطر ساقه و تعداد شاخه گیاهان در فصل رشد اندازه‌گیری شد. سه نمونه خاک برداشت و برخی ویژگی­های آن‌ها اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه واریانس صفات رشدی گیاهان نشان داد که ارتفاع نهال و قطر ساقه تحت تأثیر سطوح مختلف شوری قرار گرفته، به‌طوری‌که با کاربرد روش ‌آبیاری سفالی ارتفاع و قطر نهال‌ها به‌ترتیب 13و 1.7 درصد بیش‌تر از روش آبیاری قطره‌ای بود که از لحاظ آماری در سطح یک درصد معنا‌دار (0.01 p ≤) بود. هم‌چنین، یافته‌ها نشان داد که گیاه گل‌محمدی نسبت به شوری آب، عملکرد رشدی بیش‌تری نسبت به چای‌ترش دارد. علاوه‌بر آن داده‌های تاج پوشش و تعداد شاخه‌ها نشان داد هر چند با هم اختلاف دارند ولی از لحاظ آماری اختلاف معناداری بین آن‌ها وجود ندارد. نتیجه‌گیری می‌شود که در آبیاری سفالی به‌دلیل نفوذ عمقی و توزیع یکسان رطوبت در خاک، از تبخیر آب جلوگیری می‌شود که این عمل سبب افزایش رطوبت اطراف ریشة گیاه شده و تراوش آب از کوزه به اطراف کاهش درجه حرارت اطراف گیاه را نیز به همراه دارد که این خود رشد مناسب آن را در پی داشته است. %U https://mmws.uma.ac.ir/article_2025_faedfb747d3a9af356874e130f32bbb0.pdf