%0 Journal Article %T تحلیل مکانی ناهنجاری تغییرات شوری خاک استان فارس در اثر بارش‌های سنگین بهاره %J مدل سازی و مدیریت آب و خاک %I دانشگاه محقق اردبیلی %Z 2783-2546 %A کمانگر, محمد %A مینائی, مسعود %D 2023 %\ 06/22/2023 %V 3 %N 2 %P 36-49 %! تحلیل مکانی ناهنجاری تغییرات شوری خاک استان فارس در اثر بارش‌های سنگین بهاره %K آماره موران %K تصاویر لندست %K GDVI %K شوری خاک %R 10.22098/mmws.2022.11226.1108 %X شوری خاک یکی از عوامل کاهنده بهره‌وری زمین بوده که به‌شدت تغییرپذیر است. ازاین‌رو برای مدیریت بهینه منابع خاکی پایش شوری خاک، تغییرات زمانی و تحلیل فضایی آن ضروری است. هدف از این پژوهش استخراج شوری سطح خاک باقدرت تفکیک مکانی بالا در استان فارس و تحلیل مکانی اثر بارش‌های سیلابی فروردین‌ 1398 بر آن است. در این راستا، با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست 8 و GDVI و به‌وسیله الگوریتم برنامه‌نویسی شده در سامانه گوگل‌ارث اینجین (GEE)، نقشه‌های شوری خاک استخراج و در پنج کلاس طبقه‌بندی و تحلیل شد. شاخص‌های صحت‌سنجی جذرمربع خطا و ضریب همبستگی به‌ترتیب 0/331 و 0/59 نشان از صحت مناسب نقشه‌های مستخرج شده دارد. نتایج نشان داد که شوری خاک از  7/01 تا 53/63 به 6/35 تا 47/9 پس از بارش‌های سیلابی تغییر پیدا کرده است. بیش‌ترین تغییرات مربوط به طبقة شوری کم با 19 درصد و کم‌ترین تغییرات مربوط به طبقه بسیار شور با مقدار 3 درصد است. مقدار ناهنجاری بین 0/8 و 0/9- دسی‌زیمنس بر متر در مرکز استان اطراف دریاچه‌های بختگان و طشک و ارتفاعات غربی استان افزایشی بوده و در جنوب و شرق استان که شوری خاک بیش‌تری داشته‌اند، شامل شهرهای لار، اوز و اهل میزان شوری خاک کاهشی بوده است. مناطق با شوری کم‌تر سهم ناهنجاری مثبت بیش‌تری را به خود اختصاص داده‌اند. آماره 0/9902 شاخص موران خودهمبستگی مکانی ناهنجاری شوری خاک و خوشه‌ای بودن تغییرات را نشان داد. با استفاده از نتایج و روش این پژوهش می‌توان به‌راحتی مناطقی که در معرض تغییرات شوری خاک در اثر بارش‌های سنگین قرار دارند شناسایی و پایش نمود و در برنامه‌ریزی‌های محیطی برای پیاده‌سازی اقدامات پیشگیرانه مورد استفاده قرار داد. %U https://mmws.uma.ac.ir/article_1753_9ae4da6b7b3d525246bb7c1257b06640.pdf