%0 Journal Article %T ارزیابی تغییر اقلیم و اثرات آن بر عملکرد گوجه فرنگی در دشت ابهر %J مدل سازی و مدیریت آب و خاک %I دانشگاه محقق اردبیلی %Z 2783-2546 %A شیردلی, عظیم %A خانی تملیه, ذبیح الله %A فخیمی, پریسا %A خانی تملیه, سکینه %A میرعباسی نجف آبادی, رسول %D 2022 %\ 01/22/2022 %V 2 %N 1 %P 63-75 %! ارزیابی تغییر اقلیم و اثرات آن بر عملکرد گوجه فرنگی در دشت ابهر %K تغییر اقلیم %K دشت ابهر %K دما %K گوجه فرنگی %K مدل AquaCrop %R 10.22098/mmws.2022.9429.1041 %X دما یکی از عوامل تأثیرگذار در رشد و عملکرد گیاهان است. از این­رو در این پژوهش، روند دمایی دورۀ آتی در دشت ابهر تحت تأثیر تغییر اقلیم در دوره‌های زمانی آینده و اثرات آن بر عملکرد گوجه فرنگی بررسی شد. سپس، با استفاده از شبیه‌سازی عملکرد گیاه به‌وسیلۀ مدل AquaCrop، عملکرد گیاه در دوره‌های زمانی آتی و در زمان‌های کشت متفاوت شبیه‌سازی و برآورد شد. در این مطالعه بازۀ زمانی دورۀ مشاهداتی 2010-1991 میلادی، افق نزدیک 2030-2011، افق میانی 2065-2046 و افق دور 2099-2080 در نظر گرفته شده است. به‌منظور ریزمقیاس نمایی نتایج مدل شبیه‌سازی گردش عمومی جو از نرم‌افزار LARS-WG با استفاده از مدل HadCM3 و سناریوی A2 استفاده شد. سپس تولید فایل سناریو برای دورۀ پایه انجام شد. طبق نتایج به‌دست‌آمده، بیش‌ترین عملکرد در کشت محصول گوجه‌فرنگی در زمان حال مربوط به کشت 15 خرداد با 57.55 تن در هکتار است. با توجه به این‌که زمان کشت مرسوم منطقه 5 خرداد است، با ده روز انتقال زمان کشت مرسوم به 15 خرداد،  0.51 تن در هکتار محصول افزایش می‌یابد. هم‌چنین، نتایج عملکرد گوجه‌فرنگی در افق‌های آتی افزایش می‌یابد که می‌توان به سیستم فتوسنتزی C3 این گیاه و زودرس شدن میوه و گل‌دهی بیش‌تر ارتباط داد. با توجه به نتایج مطالعه پیشنهاد می­شود اثرات تغییر اقلیم بر سایر محصولات زراعی و باغی مورد مطالعه قرار گیرد و هم‌چنین به تخصیص مناسب آب در امر کشاورزی منطقة مورد مطالعه توجه شود. از این­رو آگاهی از اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب و عملکرد محصولات زراعی می‌تواند اطلاعات لازم را در جهت مدیریت مناسب در اختیار کارشناسان و برنامه­ریزان حوزۀ آب و کشاورزی قرار دهد. %U https://mmws.uma.ac.ir/article_1457_ccef7646460ce2231218acda82d4c1ea.pdf