TY - JOUR ID - 1623 TI - تغییرات کاربری اراضی محدوده تالاب و تنوع پرندگان آبزی و کنار آبزی در تالاب‌های بین‌المللی انزلی، آلماگل، آلاگل و آجی‌گل JO - مدل سازی و مدیریت آب و خاک JA - MMWS LA - fa SN - AU - نظری, نرجس AU - شمس اسفندآباد, بهمن AU - وروانی, جواد AU - احمدی, عباس AU - ترنج زر, حمید AD - دانشجوی دکترا/ گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران AD - استادیار/ گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران AD - دانشیار/ گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران AD - استادیار/گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 2 IS - 3 SP - 27 EP - 39 KW - تغییرات پوشش گیاهی KW - تنوع زیستی KW - شاخص اکوسیستمی KW - غنای گونه‌ای DO - 10.22098/mmws.2022.9871.1068 N2 - تالاب‌های بین‌المللی انزلی، آجی­گل، آلماگل و آلاگل از اکوسیستم‌های مهم جهانی بوده که در این پژوهش سعی بر آن شد تا روند تغییرات اراضی این تالاب‌ها و تأثیر آن در پراکنش پرندگان آبزی و کنار آبزی مورد بررسی قرار گیرد. ابتدا عکس‌های ماهواره‌ای و اطلاعات میدانی تالاب‌ها و تغییرات اراضی آن‌ها بر اساس بانک‌های اطلاعاتی و پیمایش‌های صحرایی تهیه شد. سپس نقشه‌های کاربری اراضی در دوره‌های مختلف 20 ساله (2019-1998) بر اساس پردازش تصاویر ماهواره‌ای و طبقه‌بندی تصاویر از روش حداکثر احتمال تهیه شد. از نتایج هشت سال سرشماری و پیمایش‌های صحرایی، به‌منظور محاسبه شاخص‌های تنوع گونه‌ای شانون-وینر و عکس شاخص سیمسون، از شاخص‌های مارگالف و منهینک به‌منظور مشخص نمودن غنای گونه‌ای و از شاخص‌های پیلو و سیمسون برای تعیین یکنواختی گونه‌ای استفاده شد. نتایج نشان داد مساحت آبی در منطقۀ تالاب‌های بین‌المللی آلاگل، آجی‌گل و آلماگل، در مجموع 1050/8 هکتار معادل 53/7 درصد کاهش و در تالاب انزلی 1541 هکتار معادل 18/9 درصد کاهش داشته است. طبق نتایج، در منطقۀ تالاب‌های بین‌المللی آلاگل، آجی‌گل و آلماگل بیش‌ترین تغییرات مربوط به پوشش گیاهی تراکم متوسط با 273 درصد افزایش است و در تالاب انزلی بیش‌ترین تغییرات مربوط به گیاهان علفی با 270/3 درصد افزایش است. بر اساس شاخص غنای گونه‌ای مارگالف بیشترین غنای گونه‌ای در تیره آبچلیکیان مشاهده شد. هم‌چنین بیش‌ترین تنوع گونه‌ای بر اساس شاخص شانون-وینر و عکس شاخص سیمسون در تیره مرغابیان و بیش‌ترین مقدار یکنواختی گونه‌ای بر اساس شاخص پیلو و شاخص سیمسون در تیره باکلانیان مشاهده گردید. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده کاهش چشمگیر اراضی بخش آبگیر تالاب‌های مورد مطالعه در طی 10 سال گذشته و تبدیل آن به زمین‌های بایر و انسان ساخت است که از جمله علل اصلی این تغییرات را باید در مسائلی مانند خشکسالی‌، احداث سد، برداشت بی‌رویه آب تالاب‌ها برای مصارف کشاورزی، پرورش ماهی و احداث کانال و جاده در منطقه و بین تالاب‌ها دانست. UR - https://mmws.uma.ac.ir/article_1623.html L1 - https://mmws.uma.ac.ir/article_1623_01d090a40206d2e9cc8859748d0bb698.pdf ER -